Μαργαριτάρια, το πολύτιμο κόσμημα που έγινε τάση

Τα μαργαριτάρια ήδη από την αρχαιότητα συνδέονται με μυθικές περσόνες και εξωπραγματικές ιδιότητες, γεγονός που πιθανόν να οφείλεται στην «προέλευσή» τους. Ο τρόπος με τον οποίον δημιουργούνται τα φυσικά πολύτιμα μαργαριτάρια μοιάζει παραμυθικός, καθώς «γεννώνται» μέσα στα όστρακα της θάλασσας, στα όστρακα μαργαριτάρια. Ο μύθος μάλιστα θέλει το μαργαριτάρι να είναι ο «καρπός» του έρωτα ανάμεσα σε ένα κοχύλι και στη Σελήνη, η οποία μέσω μιας αχτίδας ή μιας δροσοσταλίδας γονιμοποιεί το κοχύλι. Για αυτόν τον λόγο το μαργαριτάρι θεωρείται το σύμβολο του έρωτα και της αγάπης. Ακόμη, συμβολίζει την καθαρότητα, αλλά και την επιθυμία ή την υπόσχεση για έναν συναισθηματικό δεσμό. Αυτούς τους συμβολισμούς τους αντιλαμβανόμαστε μέσα από την ουράνια καταγωγή του (Σελήνη) και την ουσία της θηλυκής δημιουργικότητας.

Τα μαργαριτάρια ή οι πέρλες συνδέονται ήδη από την αρχαιότητα με πάρα πολλούς μύθους ανά πολιτισμό. Στον ελλαδικό χώρο, τα βρίσκουμε άρρηκτα συνδεδεμένα με τη Θεά του Έρωτα, την Αφροδίτη, καθώς και η ίδια αναδύθηκε μέσα από ένα κοχύλι. Μάλιστα, σύμφωνα με άλλες εκδοχές του μύθου, οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν πως τα μαργαριτάρια πέφτουν από τη Σελήνη, ως βροχή, τις νύκτες με πανσέληνο που τα όστρακα επιπλέουν στην επιφάνεια της θάλασσας, και κάθε που γεμίζει το φεγγάρι, ανοίγουν για να τα «υποδεχθούν». Γενικότερα, και σε άλλους πολιτισμούς, η δημιουργία τους συνδέεται με το φεγγαρόφωτο ή με κάποια θεϊκή καταγωγή• στην αρχαία Κίνα πίστευαν ότι δημιουργούνται αποκλειστικά υπό το φως του φεγγαριού, ενώ στην περσική μυθολογία τα μαργαριτάρια θεωρούνταν τα δάκρυα των θεών. Επίσης, αναφορά στα πολύτιμα αυτά όστρακα γίνεται και σε θρησκευτικά βιβλία όπως το Κοράνι και το Ταλμούδ.

Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, τα μαργαριτάρια θεωρούνται το πρώτο κόσμημα από πολύτιμο υλικό που φόρεσε ο προϊστορικός άνθρωπος, και μάλιστα, πιθανολογείται πως ήταν ένα κολιέ με πέρλες. Ενδεικτικό είναι πως οι Πέρσες, οι Ινδοί και οι Άραβες βασιλιάδες μάχονταν για την κυριαρχία του Κόλπου Μανάαρ, ο οποίος «φιλοξενούσε» τα παχύτερα και εκτενέστερα στρώματα οστράκων μαργαριταριών. Αυτό επιβεβαιώνεται και από την εξής ιστορική καταγραφή, ότι δηλαδή, το 1294 που έφτασε σε αυτήν την περιοχή ο Μάρκο Πόλο, εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ από αυτά, ώστε έγραψε εκτενώς τις εντυπώσεις του.

Ήδη στα ομηρικά έπη, ο επικός ποιητής αναφέρεται σε αυτά, καθώς μέσω των Φοινίκων, οι οποίοι τα φέρνουν με τα πλοία τους, τα μαργαριτάρια εισάγονται στους λαούς της Μεσογείου. Από την εποχή, όμως, εκείνη θα χρειαστούν πάρα πολλά χρόνια, για να κατακτήσουν την Ευρώπη μέσω της γοητείας τους, καθώς θα χρειαστεί να φτάσουμε χρονικά στις εκστρατείες του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ανατολή. Οι επόμενοι στην Ευρώπη οι οποίοι λάτρεψαν αυτά τα πολύτιμα όστρακα, τα μαργαριτάρια, ήταν οι Ρωμαίοι. Ωστόσο μετά την πτώση της τεράστιας αυτής Αυτοκρατορίας, τα μαργαριτάρια διασκορπίστηκαν από τους κατακτητές, Γότθους και Βάνδαλους. Αργότερα, όμως, ξαναβρήκαν τη θέση τους – αυτή τουλάχιστον που τους άξιζε – από την Καθολική εκκλησία, στην Τέχνη και την Αρχιτεκτονική. Εκμεταλλευόμενοι τη σύνδεσή τους με κάποια θεϊκή προέλευση, και σε αυτήν την περίπτωση, αντιμετωπίστηκαν ως δείγμα της αγάπης προς τον θεό, και ως εκ τούτου, στόλισαν τα άμφια, τους ναούς, τα θρησκευτικά αντικείμενα. Από εκεί δεν άργησαν να φτάσουν και στην κατοχή των πλούσιων ευγενών και των Βασιλιάδων της Ευρώπης.

Ο Χριστόφορος Κολόμβος επέστρεψε από την Αμερική έχοντας τα αμπάρια του γεμάτα με διαμάντια από τις ακτές της Βενεζουέλας. Αργότερα, ο κόλπος της Καλιφόρνια και ο Παναμάς έγιναν πηγές φυσικών μαργαριταριών για πολλές βασιλικές αυλές στα κέντρα της Ευρώπης• στη Γαλλία, την Αγγλία, την Ιταλία, την Αυστρία και αλλού. οι Ευρωπαίοι ευγενείς και Βασιλιάδες επιδίδονταν με ιδιαίτερη ζέση στη συγκέντρωση των πολύτιμων θαλάσσιων «θησαυρών» διότι το να τα έχουν στην κατοχή τους ήταν δείγμα πλούτου, ευζωίας και κύρους. Λαμπρό παράδειγμα αποτέλεσε η Βασίλισσα Ελισσάβετ (1533 – 1603) η οποία έμεινε στην ιστορία γνωστή -μεταξύ άλλων- για το πάθος της για τα μαργαριτάρια, καθώς φορούσε κολιέ με πέρλες που έφτανε μέχρι τα γόνατά της, και ήταν επτά φορές τυλιγμένο γύρω από τον λαιμό της. Φυσικά, από τη συλλογή της δεν έλειπε και μία τουαλέτα κεντημένη με τρεις χιλιάδες μαργαριτάρια (!).

Ούτε ο Νέος Κόσμος αποτέλεσε εξαίρεση στον κανόνα, καθώς και εκεί τα μαργαριτάρια λατρεύτηκαν. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, οι ινδιάνικες φυλές στο Περού και στο Μεξικό χρησιμοποιούσαν τα μαργαριτάρια στα θρησκευτικά τελετουργικά τους. Μάλιστα, σύμφωνα με την ιστορική έρευνα, κάποιες φυλές τα κατανάλωναν ως αντίδοτα σε αρρώστιες.

Τα πιο πολύτιμα μαργαριτάρια παρέμεναν πάντα στα χέρια των βασιλικών οίκων της Ευρώπης, αλλά καθώς στα μέσα του 19ου αιώνα ο πλούτος άλλαξε χέρια και συνέβη μία μεγάλη αναδιανομή αυτού, όπως ήταν φυσικό, άλλαξε και ο συσχετισμός αυτών που τα είχαν στην κατοχή τους. Με τις νέες εξελίξεις, επηρεάστηκε ακόμη και η γεωγραφία τους, αφού πέρασαν και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, μέσω των αποικιών της Αμερικής. Μπορεί τα διαμάντια να ήταν το σύμβολο του πλούτου, όμως καμία αληθινά πλούσια κυρία δεν μπορούσε να μην έχει στην κασετίνα της τουλάχιστον μία σειρά μαργαριτάρια. Στις αρχές του 20ου αιώνα τα μαργαριτάρια ήταν στην Αμερική το πιο αγαπητό κόσμημα και ποτέ στο παρελθόν τόσοι πολλοί άνθρωποι δεν υπήρξαν κάτοχοι τόσο πολλών πολύτιμων μαργαριταριών.

Στις αρχές του 20ου αιώνα, όπου η ζήτηση για μαργαριτάρια είχε φτάσει στο ζενίθ της, τρεις άνδρες από την Ιαπωνία, περίπου ταυτόχρονα χρονικά, αλλά σχεδόν ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλον, είχαν την ίδια σπουδαία έμπνευση. Ο βιολόγος Tokichi Nishikawa, ο ξυλουργός Tatsushei Mise και ο γιός ενός εμπόρου ζυμαρικών, ο Kokichi Mikimoto προσπάθησαν να δημιουργήσουν καλλιέργειες μαργαριταριών. Σήμερα, τα περισσότερα μαργαριτάρια προέρχονται από καλλιέργειες. Η Ιαπωνία έχασε το μονοπώλιό της και στη διαδικασία αυτή της καλλιέργειας μπήκαν δυναμικά η Βιρμανία, η Ταϊλάνδη, η Αυστραλία, η Ινδονησία, οι Φιλιππίνες και η Ταϊτή. Οι κατηγορίες στις οποίες χωρίζονται αυτά τα μαργαριτάρια που προέρχονται από καλλιέργειες είναι οι εξής τρεις: South Sea Pearls, Akoya Cultured Pearls & Fresh Water Cultured Pearls.

Σήμερα, τα μαργαριτάρια ή οι πέρλες, όπως τα αποκαλούμε, έχουν επανέλθει στη μόδα, αν και ως διαχρονικά κομψό κόσμημα, πάντοτε θεωρούνταν μια chic επιλογή. Τώρα όμως, εκτός από μία διαχρονική επιλογή, είναι και η πιο hot τάση του καλοκαιριού! Μάλιστα, καθώς τα μαργαριτάρια έχουν χάσει τον «βαρύ» χαρακτήρα τους, μπορούν να σε συνοδέψουν ακόμη και στην παραλία, απογειώνοντας το στυλ σου.

Διάβασε επίσης “Κολιέ με πέρλες – το κομψό και ευέλικτο κόσμημα που κυριαρχεί στις τάσεις“